Aanmeldcentrum Ter Apel intensief gebruikt

In november 2000 werd een nieuwe Vreemdelingenwet door staatssecretaris Job Cohen ingevoerd met als doel de vreemdelingenstroom beter te reguleren binnen de regels van de Europese Unie. Precies een jaar eerder werden we door de Rijksbouwmeester geselecteerd om het nieuwe Aanmeldcentrum in Ter Apel te ontwerpen dat binnen een jaar gereed zou moeten zijn, waardoor de nieuwe wet uitgevoerd kon worden. In deze extreem korte tijdspanne was er weinig tijd beschikbaar voor ontwerp, aannemersselectie binnen de Europese richtlijnen en de bouwuitvoering. Door ontwerp, detaillering en aannemersselectie parallel te laten lopen en door een demontabel bouwsysteem te kiezen lukte het, weliswaar twee maanden later dan gepland, het gebouw op te leveren zonder terug te vallen op tijdelijke oplossingen.

De kern van de wet was asielaanvragers snel en wel binnen twee dagen helderheid te geven of ze een kans maakten op een verblijfsvergunning. Het proces was zo gestructureerd dat op de eerste dag een identificatie plaatsvond met een eerste gesprek en op de tweede dag indien nodig een eindgesprek. Om te voorkomen dat informatie zou worden doorgespeeld was er een ingang aan de oostzijde en een uitgang aan de westzijde van het gebouw, zodat asielzoekers elkaar zo min mogelijk zouden tegenkomen. Na elke dag was er boven de wachtruimte een overnachtingsmogelijkheid in een slaapzaal op de verdieping. Het vierkante gebouw met patio’s was geïnspireerd op het klooster in Ter Apel met een introverte buitenzijde en een open en licht interieur. Het kleurenschema volgens het interieurontwerp van kunstenaar Marieke van Diemen volgde de zonnestand met warme kleuren aan de zuidkant voor de ruimten voor asielzoekers en koele kleuren aan de noordzijde voor de politie en de marechaussee.

De afgelopen jaren is het gebouw zeer intensief gebruikt en is de aanmeldprocedure van twee dagen naar soms twee weken verlengd. Dit betekende dat de verblijfscapaciteit vervijfvoudigd moest worden. Het naastgelegen Asielzoekerscentrum voorziet nu in de nodige slaapplaatsen voor langer verblijf. De ingang voor asielzoekers werd verplaatst naar de zuidzijde en niet fraai tijdelijk uitgebreid met containers. Het interieur is ondanks het intensieve gebruik nog redelijk ongeschonden door de toepassing van houten lambriseringen en tegelvloeren, een concept dat we voor het eerst hier toepasten en later herhaalden in entreehallen en kantoor- en schoolgebouwen. De neutrale en flexibele opzet van het oorspronkelijk ontwerp heeft haar waarde inmiddels bewezen.
Bekijk meer informatie op de projectpagina